We hebben er allemaal weleens van gehoord: asbest. Maar wat is het, waarom is het eigenlijk zo gevaarlijk en hoe kun je asbest herkennen? In dit artikel geven we je antwoord op deze vragen.
Wat is asbest?
Asbest is een natuurlijk mineraal dat vroeger veel werd gebruikt vanwege zijn isolerende en brandwerende eigenschappen. Daardoor is het vaak te vinden in bouwmaterialen zoals isolatie, dakbedekking, cementproducten en vloerbedekking. Ook werd het gebruikt in industriële toepassingen zoals remmen van voertuigen en in de scheepsbouw. Asbest bestaat uit microscopisch kleine vezels die met het blote oog niet zichtbaar zijn. Omdat blootstelling aan deze vezels ernstige gezondheidsrisico’s met zich meebrengt, is het gebruik ervan in veel verschillende landen inmiddels al jarenlang verboden of beperkt. Toch is het belangrijk om alert te blijven op mogelijke bronnen van asbest, vooral in oudere gebouwen.
Asbest herkennen
Een veelgestelde vraag is: “Hoe ziet asbest eruit?” Helaas is het niet eenvoudig te herkennen omdat het meestal vermengd is met andere materialen. Afhankelijk van hoe asbest is verwerkt, kunnen de vezels samenkomen tot grotere bundels of platen. In bouwmaterialen kan asbest eruitzien als grijze of witte vezels, vergelijkbaar met glaswol. Soms heeft het een donkere compacte uitstraling.
Het is belangrijk om te weten dat het visueel identificeren van asbest lastig is. Daarom is het aan te raden om een professional in te schakelen voor een grondige inspectie als er twijfel bestaat over de stof in bepaalde materialen.
Is asbest gevaarlijk?
Niet alle soorten asbest hebben hetzelfde gezondheidsrisico. Er zijn verschillende typen asbestvezels. De bekendste zijn chrysotiel (wit asbest), crocidoliet (blauw asbest) en amosiet (bruin asbest).
Over het algemeen wordt chrysotiel beschouwd als het minst gevaarlijk. Blauw en bruin asbest zijn een stuk schadelijker voor de gezondheid, omdat ze dunner en vezelachtiger zijn. De mate van gevaar hangt ook af van de blootstellingsduur en de concentratie van vezels in de lucht. Met wat voor type asbest je ook te maken hebt, het is essentieel om altijd de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen.
De gezondheidsrisico’s
Kom je in contact met asbestvezels, dan kan dit ernstige gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Raken de asbesthoudende materialen beschadigd of worden ze ouder, dan kunnen de vezels in de lucht vrijkomen en ingeademd worden. Langdurige blootstelling aan deze vezels kan bijvoorbeeld leiden tot asbestose. Dit is een aandoening waarbij littekenweefsel zich vormt in de longen, met ademhalingsproblemen tot gevolg.
Ook neemt het risico op het ontwikkelen van maligne mesothelioom toe, een zeldzame vorm van longkanker die specifiek verband houdt met blootstelling aan asbest. Vaak duurt het tientallen jaren voordat deze gezondheidsproblemen zich manifesteren. Het is dan ook cruciaal om blootstelling te vermijden en het veilig en deskundig te laten verwijderen als dat nodig is.
Mag ik zelf asbest verwijderen?
Tijdens het verwijderingsprcoes kunnen asbestvezels vrijkomen en gemakkelijk worden ingeademd, wat het risico op longaandoeningen aanzienlijk vergroot. Bovendien zijn er specifieke wettelijke voorschriften en richtlijnen waar je tijdens het saneren aan moet voldoen. Het zelf verwijderen wordt dan ook sterk afgeraden.
Je kunt er beter voor kiezen om erkende en ervaren professionals in te schakelen. Zij beschikken over de benodigde kennis, training en beschermende uitrusting om de klus veilig en volgens de voorschriften uit te voeren. Het negeren van de voorzorgsmaatregelen kan namelijk niet alleen je gezondheid in gevaar brengen, maar ook een fikse boete tot gevolg hebben.
Moet ik me zorgen maken als mijn huis is gebouwd vóór een bepaald jaar?
Het bouwjaar van een huis kan een aanwijzing zijn voor de mogelijke aanwezigheid van asbest. Tot ver in de 20e eeuw was het gebruik ervan namelijk zeer gebruikelijk. Echter is het toepassen van asbest in veel landen in de loop der tijd verminderd en uiteindelijk verboden. Is je huis voor de jaren 90 gebouwd, dan is de kans groter dat er asbesthoudende materialen zijn gebruikt bij de bouw.
Toch wil dat niet zeggen dat er in nieuwere gebouwen geen asbest aanwezig is. Het kan namelijk zo zijn dat er bestaande voorraden zijn gebruikt ná het verbod op nieuws asbestmateriaal. Bij twijfel over de aanwezigheid doe je er goed aan om een professionele inspectie uit te late voeren om de specifieke situatie van jouw woning vast te stellen.